Psikologu social Oleg Pokalchuk analizon me kërkesë të një grupi gazetarësh profesionistë, gjendjen mendore të presidentit rus Vladimir Putin dhe e diagnostikoi atë me një diagnozë specifike. Analiza që ju sjell noa.al u bë me kërkesë të NV, një kompani e pavarur mediatike e themeluar nga një ekip gazetarësh profesionistë në Ukrainë.
Meqenëse vendimet e fundit ushtarako-politike të Vladimir Putin ngrenë gjithnjë e më shumë pikëpyetje, NV iu drejtua psikologut social Oleg Pokalchuk për të dhënë një vlerësim profesional të veprimeve të kreut të Kremlinit.
Si e vlerësoni gjendjen aktuale mendore të Vladimir Putinit?
– Gjendja mendore e Putinit duhet të konsiderohet në kontekstin e gjendjes së përgjithshme mendore të popullsisë së Federatës Ruse, e cila gjatë 22 viteve të fundit ka përftuar ndryshime të pakthyeshme në zhvillimin e një psikoze paranojake mbarëkombëtare. Prandaj, këtu nuk ka ndryshime apo dinamika të veçanta.
Nga pikëpamja psikiatrike, psikoza paranojake manifestohet në faktin se një person beson se e gjithë bota do ta sulmojë personalisht, kështu që ai duhet të sulmojë së pari të gjithë botën.
Dhe kjo në fakt po ndodh. Duke qenë se sulmon botën, ai e konsideron veten madhështor sa e gjithë bota. Kjo është gjithçka shihet që të shtyn për të kuptuar sjelljen e Putinit.
— Dhe çfarë mund të thoni për portretin psikologjik të diktatorit rus?
– Sa për Putinin, harroni fjalën psikologji, harroni se mund ta imagjinoni se si funksionon logjika njerëzore. Kemi të bëjmë me një të sëmurë. Dhe kjo sëmundje nuk u shfaq as dje e as pardje. Ky është një psikopat, një maniak. Epo, çfarë lloj psikologjie mund të gjesh në sjelljen e një njeriu të tillë? Ndaj mos kërkoni shpjegime racionale në sjelljen e Putinit, ato do t’ju çojnë në drejtimin e gabuar. Kemi të bëjmë thjesht me një bishë grabitqare.
Por, në fund të fundit, ai nuk është vetëm, kjo është sjellje në grup. Kemi të bëjmë me njerëz krejtësisht të degjeneruar moralisht që kanë krijuar një ide për botën dhe për veten e tyre duke zhvilluar fantazitë e tyre. Ata, dhe Putini në veçanti, kanë kaluar 20 vjet propagandë në të cilën popullata është trajnuar me idenë se duhet të ndihet krenare edhe pse po pëson humbje.
— Por në fund të fundit, qytetarët e Rusisë vuajnë jo vetëm humbje, por edhe paguajnë me jetë në luftën me Ukrainën, të cilën Putini e nisi…
– Nga pikëpamja e sjelljes së Putinit, duhet kuptuar se [ në luftën kundër Ukrainës ] numri i humbjeve në fuqi ushtarake, i cili për çdo ushtri tjetër do të ishte i ndjeshëm, për të, si dhe për Josif Stalinin, nuk është i ndjeshëm. Për të nuk është një çështje. Nuk ka rëndësi për të, sepse Putini kujton faktin se Stalini futi miliona njerëz në arkivole thjesht sepse ishte ai lloj lideri ushtarak që nuk merrte parasysh jetën njerëzore. Në fund të fundit, nuk ka njerëz atje [ në Rusi ], ka një popullsi. Dhe kjo popullsi mund të asgjësohet në çdo mënyrë në prizmin dhe këndvështrimin e Putinit.
– Cili është parashikimi juaj se kur Putini mund t’i japë fund luftës kundër Ukrainës?
– Është shumë herët për të bërë një pyetje të tillë. Duhet të shikoni Sirinë, Afganistanin, ato vende ku ka hyrë Rusia. Dhe nuk ka përgjigje se kur do të dalë që andek. Ushtria ruse mund të shkatërrohet vetëm fizikisht. Nëse një ushtri humbet 15% të forcave dhe kapaciteteve të saj, pengohet seriozisht efektiviteti luftarak i njësive sulmuese të asaj ushtrie. Në fund të fundit, trupat më të trajnuar profesionalisht hidhen në betejë të parët dhe humbja e tyre është shkatërruese për një ushtri. Dhe pastaj lëshohen si zëvendësues të të parëve, rekrutët e tjerë, por ata janë gjithnjë e më të dobët.
Dhe si e vlerësoni faktin që ai komunikon me vartës dhe politikanë të huaj përmes një tavoline të gjatë?
“Edhe ky fakt është një manifestim i paranojës. Por duhet mbajtur mend se disa nga fjalimet në këtë tryezë mund të redaktohen, të censurohen, të manipulohen. Kjo është një “deepfake” [teknika e sintezës së imazheve njerëzore të bazuara në inteligjencën artificiale e përdorur për të kombinuar dhe mbivendosur imazhe dhe video]
Prania e Putinit dhe bisedat me njerëz të tjerë është një falsifikim i thellë. Teksa ndodhet diku në një bunker, ekspertët e montojnë videon në atë mënyrë që të gjithë të binden se Putini është në Kremlin dhe po flet me njerëz të tjerë në zyrën e tij.
Pse po bëhet kjo? Fakti është se ai ka vërtet frikë nga atentatet dhe një grusht shteti. Dhe megjithëse ai demonstron potencë në PR që i bën vetes, dallohet se është i shtirur, është artificial.
– Domethënë, një person është edhe agresiv edhe i frikësuar në të njëjtën kohë?
– Fakti është se pyetjet mbi frikën apo agresionin nga një person i sëmurë nuk janë të pranueshme. Ai është në një realitet krejt tjetër, në të cilin mbretërojnë idetë e tij. Prandaj, nuk ka kuptim ta matim atë me standardet tona. Qasja antropomorfe këtu është krejtësisht e papërshtatshme, ai nuk ka qenë dhe nuk është burrë normal prej një kohe të gjatë.
Dhe çfarë duhet të bëni në këtë rast me Putinin: ta gjykoni apo ta trajtoni?
– Eliminim. Por duhet kuptuar se Putini dhe pse nuk është vetëm ai personifikimi i së keqes. Ai është një person mjaft mediokër. Vladimir Putin është perandori i së keqes, perandori i njerëzve të këqij.
